Engelenmozaïek

Als versiering van het muurvlak tussen de staties VII en VIII ontwierp Antoon Molkenboer het Engelenmozaïek. Over de symboliek van dit pas in mei 1929 geplaatste mozaïek heeft hij helaas geen aantekeningen achtergelaten. Maar als je de gekozen plek (de omlijsting van de hoofduitgang van de kerk) relateert aan de op dit mozaïek uitgebeelde figuren en symbolen, zou de volgende uitleg aannemelijk kunnen zijn. Het mozaïek verbeeldt een eerbetoon aan de victorie van Christus die de dood heeft overwonnen en het verwijst zo naar het eeuwige leven. Dit mozaïek, met het Christusmonogram, met de engelen, met de getoonde voorwerpen en met de levengevende waterstromen, symboliseert dat ook de mensen (na de dood) een nieuw en victorieus eeuwig leven wacht.

Op het vlak boven de hoofduitgang staan zes adorerende engelen die zich richten naar het Christusmonogram en die voorwerpen dragen  die te maken hebben met de de zalving en de kroning van Christus.  Drie engelen dragen de ingrediënten aan voor een zalvingsritueel: een pot met balsem, een schaaltje met geurende kruiden en een pot met olijfolie (olijfolie vermengd met balsem en geurige kruiden werd vroeger gebruikt om zalvingsrituelen mee te verrichten). Rechtsonder staat dan een vierde engel met een kroon, voor de kroning van Christus. De victorie van Christus wordt benadrukt door de twee bovenste engelen, allebei met een olijftak in hun hand, die zo de vrede en het eeuwige leven symboliseren.

Het Christusmonogram is een afkorting van de in het Grieks geschreven naam ‘Christus’, waarvan de eerste twee letters X (Chi) en P (Rho) tot een monogram zijn gevormd. Zoals vaker wordt ook hier dit monogram gecombineerd met de letters A (Alpha) en Ω (Omega) want in de Openbaring 2:8 wordt Jezus aangeduid als ‘de Eerste en de Laatste’. Het monogram is hier omringd door een lichtgroene doornenkroon met rode doornen, waarmee niet verwezen wordt naar het lijden van Christus, maar naar zijn overwinning op de dood. Om de gouden goddelijke stralen zit een blauwe achtergrond en hiermee wordt ‘het levengevende water’ verbeeld, dat daarna verder langs de boogrand van het mozaïek naar beneden stroomt en zo het aardse bereikt. Op het linker en op het rechter mozaïekvlak van de deuromlijsting staat een engel afgebeeld die zich niet richt naar het Christusmonogram maar juist naar de mensen. Ze staan helemaal onderaan de levengevende waterstromen, die als een verbinding tussen Christus en de mensen gezien moeten worden.